Eskiden tuvalete gazeteyle girilirken günümüz dünyasında artık tuvalete girmeden çoğumuz telefonumuzun peşine düşüyoruz. Değişen dünya tuvalette gazetenin yerine telefonu getirse de değişmeyen şey sıhhate verdikleri ziyan oldu. O denli ki gazete, mecmua, tablet ya da telefon fark etmeksizin elimize aldığımız araçlar tuvalette olması gereken mühletten daha uzun kalmamıza sebep olarak sıhhatimizin olumsuz tarafta etkilenmesine neden olabiliyor.
Özellikle tuvalette fazla oturmak hemoroid ya da halk lisanındaki ismi ile basur rahatsızlığının oluşmasını tetikleyebiliyor. Anüs bölgesinde bulunan toplardamarların kabarması ve dışkılamayı kolaylaştıran yastıkçıkların şişerek makattan dışarı gerçek çıkmaya başlaması ile hastanın ağrılı bir sürece sürüklenmesini mümkün kılabilen basur (hemoroid) rahatsızlığı ile karşılaşırız. Bununla birlikte tuvalette uzun müddet kalmak, makatta çatlak oluşumunu yani anal fissür rahatsızlığını da doğurabiliyor.
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Dursun Odabaş Tıp Merkezi Genel Cerrahi Ana Bilim Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Sebahattin Çelik, “Akıllı Telefonların Hemoroit Hastalığıyla Bağını İncelemek” isimli bilimsel çalışmalarının hem ulusal hem de milletlerarasında platformda beğeni aldığını belirtti.
Üç yıllık geçmişe sahip çalışmalarının milletlerarası Turkish Journal of Colorectal Disease (Türk Kolorektal Hastalıklar) mecmuasında yayımlandığını anlatan Çelik şunları kaydetti:
“Hemoroit yaygın bir hastalıktır. Kimi çalışmalara nazaran yaş arttıkça, 50 yaşından sonra toplumun yaklaşık yüzde 60’ında hemoroit şikayeti var. Buna paralel olarak cep telefonları artık herkeste, hayatın her alanında var. Akıllı telefonlarda yaygın olarak toplumsal medya kullanılıyor. Hatta toplumsal medya bağımlılığı üzere durumlar da oluşuyor. Birtakım hastalarımızın cep telefonlarını kullanırken lavaboya gittiğini gözlemledik. Poliklinik muayenelerimizde hastalar, ‘Cep telefonuyla lavaboya gidiyorum’ deyince bunu araştırmak istedik. İstanbul’daki bir hastane ile merkezimizde ortak bir çalışma yürüttük. Gayemiz toplumun yüzde kaçlık bir kısmının cep telefonuyla tuvalete gittiğini, bu esnada cep telefonundan toplumsal medyaya baktığını belirlemekti.”
ENTERESAN SONUÇLARA VARDIK
“Çalışmamızda hemoroit şikayeti olmayan denetim kümemiz vardı. 882 hemoroit şikayeti olan hasta ve 802 de rastgele bir hemoroit şikayeti olmayan kişi bu çalışmaya alındı. Enteresan sonuçlara vardık. Çalışmamızda şunu gördük; cep telefonuyla tuvalete gidenlerin sayısı çok fazla. Hem hasta hem de denetim kümesinde cep telefonuyla beşerler tuvalete gidiyor.
“10 DAKİKAYA YAKIN BİR SÜRE”
Cep telefonuyla tuvalete giden bireylerin lavaboda daha fazla vakit geçirdiğini tespit ettik. Tuvalette fazla vakit geçirildiğinde anal bölgede uzun müddet basıncın yüksek olmasına neden oluyor. Anal bölgedeki basınç hemoroidin patogenezinde risk faktörü oluşturuyor. Bu basınçtan ötürü hemoroit şikayetleri artıyor. Hipotezimizi bunun üzerine kurduk. Hemoroidi olan hasta kümesinin yaklaşık yüzde 50’si telefonla lavaboya gidiyor. Lavaboya telefonla gidenlerin yüzde 26’sı da toplumsal medyada vakit geçiriyor. Birçok da 10 dakikaya yakın bir mühlet toplumsal medyada vakit harcıyor.”
Doç. Dr. Çelik, olağan koşullarda lavaboda en fazla 2 ila 5 dakika ortasında bir vakit geçirildiğini lakin cep telefonuyla lavaboya gidenlerin daha uzun mühlet tuvalette kaldığına dikkati çekerek, “Akıllı telefonlarla tuvalete gitme alışkanlığı hemoroit hastalığında bir risk faktörüdür. Bulgularımız bunu destekleyen istikamettedir. Tuvalete cep telefonuyla gitmenin risk faktörü olduğunu toplumun bilmesi, mümkünse lavabo ve tuvalete telefonla gitme alışkanlığından kurtulması gerekiyor. Telefonların lavaboda kullanılması bir risk faktörü olarak kabul edilebilir. Vatandaşların cep telefonuyla lavaboya girmemesi sıhhatleri açısından daha kıymetlidir.” sözünü kullandı.