1- VAR kadrosunu ayıran TFF nedeniyle, FIFA VAR kategorisindeki hakemlerimiz Avrupa’daki görevlerine ligimizde 1 antrenman şansı bulamadan gidiyorlar. Son örnek Abdulkadir Bitigen ve Mete Kalkavan. Bu ne yaman çelişki?
FIRAT AYDINUS: BİR KULÜBÜN, YILDIZ FUTBOLCUSUNU AVRUPA’DA OYNATMAMASI GİBİ
Süper Lig kulübünün kadrosunda olan yıldız oyuncusunu sadece Avrupa kupalarındaki maçlarda oynatmak gibi bir şey bu. Sezon başında açıklanan kadroda bulunmayan hakemler Kayserispor-Antalyaspor maçıyla VAR odasına girmeye başladılar. FIFA VAR hakemlerimiz için antrenman, kendi ligindeki maçlardır. Antrenmansız maça çıkılmasına gün gelir UEFA da müdahale edebilir. Ayrıca TFF internet sitesinin bilgi bankasında VAR hakemleri de klasman kadroları listesine dahil edilmeli ki futbolseverler bilgi sahibi olabilsin
MURAT FEVZİ TANIRLI: TFF BARİ KALKAVAN VE BİTİGEN’E ‘VAR SİMÜLASYONU’ YAZDIRSIN!
Dünyada benzeri olmayan bu uygulamanın sakıncalarını belirtmiştik. TFF, ihtiyaç olması halinde VAR’a yabancı hakem getirilebileceğini sezon başında açıklamıştı. Sayın başkan Mehmet Büyükekşi’nin danışmanları ya çok iyi araştırma yapmadan ve MHK’dan görüş almadan deneme yanılma yoluyla kararları hayata geçiriyorlar ya da futbol yönetimiyle kurumsal yönetimi benzeştirme hatasına düşüyorlar. Mete Kalkavan ve Abdulkadir Bitigen, gün gelecek Şampiyonlar Ligi maçlarında VAR atanacak. TFF en azından bir “VAR simülasyon” uygulaması yazdırsın da Mete ile Abdulkadir evdeki bilgisayarlarında ‘VAR’cılık oynayabilsinler.
2- Tüm liglerimizde hakemlere karşı sahada abartılı toplu itiraz sahneleri görüyoruz. Bunu önlemek adına Premier 2 Lig’de uygulanan “toplu itirazın sahada yarattığı çirkin görüntü cezası” bizde de devreye alınmalı mı?
FIRAT AYDINUS: BİRİSİ FUTBOLCULARA MAÇLARDA ARTIK VAR KULLANILDIĞINI HATIRLATSIN
Premier Lig’deki bu ceza sisteminin kesinlikle bizde de uygulanması gerek. Ancak uygulayacak olan birim, otorite kim olacak ve güven sağlanabilecek mi? Toplu itirazlardaki disiplin cezası uygulamasında hakemlere verilen eğitimlerin yarısı futbolculara da verilse oldukça azalacağını düşünüyorum. Ayrıca futbolculara artık müsabakalarda VAR hakemi görevlendirildiğinin, itiraz etse de etmese de, baskı oluştursa da oluşturmasa da sahadaki hakemin bir şekilde VAR’a mahkum olduğunun hatırlatılmasında fayda var.
MURAT FEVZİ TANIRLI: YENİ KURULAN FAİR-PLAY KURULU’NA ÖZEL BİR GÖREV VERİLMELİ
Sert cezalar verilirse kesinlikle etkisi olur. TFF Başkanı Mehmet Büyükekşi, geçtiğimiz ağustos ayında Riva’daki hakem seminerinde TFF bünyesinde bir Fair-Play kurulu oluşturulacağından bahsetmiş ve nitekim geçtiğimiz günlerde bu kurulu belirlemişti. Hem hakeme mobbing şeklindeki toplu itirazlar hem yüzüne temas olmadığı halde yere yatıp taklalar atan futbol hırsızı oyuncu profilini sahalardan uzaklaştırmak anlamında bu kurula görev verilse fevkalade faydası olur.
3- Süper Lig karşılaşmalarında bu hafta teknik direktörlerin saha kenarındaki agresif davranışları ve gördükleri kartlar 3 dikkat çekti. Bu noktada dördüncü hakemlerin pasifliğinden söz etmek mümkün mü?
FIRAT AYDINUS: 4. HAKEM ATAMASI YAPARKEN TEKNİK DİREKTÖRLER DE DİKKATE ALINMALI
Yapay zeka nasıl ki algoritma verilerine göre maçın zorluğu, takımların performansı, takım isimleri gibi doneleri de kapsayarak hakem ataması yapıyorsa, 4. hakem atamasında da bu verilere ilaveten takımların kulübelerdeki tutumları, teknik direktör profillerini de göz önünde bulundurmalı. Hakem kadrosunun genel tecrübe ortalaması bile çok yüksek değilken, neticede dördüncü hakemler de benzer durumda
MURAT FEVZİ TANIRLI: YILLARCA 4. HAKEMLERE ‘3 MAYMUN OYNAYIN’ DERSENİZ BÖYLE OLUR
Futbol kültürümüzün bir yansıması. Çünkü kenarda bir değil, 10 teknik direktör var! Hakemin ters bir kararında sahaya depar sayısı gani! İtirazları, el kol hareketlerini saymıyorum bile. 4. hakemlere yıllarca “Aman 3 maymun oynayın, sorun getirmeyin” derseniz, kuralı layıkıyla uygulayanları haftalarca cezalandırırsanız olacağı bu. Kadın hakemlerin bu hafta 4. hakem olarak görevlendirilmesi güzel mesaj ancak asıl her lig kategorisinde sert yaptırım şart.
4- Bu sezon Beşiktaş ve Galatasaray’ın oynadığı maçlarda genç hakemleri görme şansımız oldu ama Trabzonspor ve 4 Fenerbahçe karşılaşmalarında göremedik. Bu yapay zeka atama sisteminin dengesizliği midir?
FIRAT AYDINUS: DURUMU ANLATAN EN GÜZEL SÖZ ŞU: NE VERİRSEN ELİNLE, O GELİR SENİNLE
Algoritma verilerine dayanarak yapay zeka atamaları konusunda sezon başından bu yana yaşananlardan sonra çok detaya girmeye gerçekten gerek yok. Tek cümle: “Ne verirsen elinle, o gelir seninle…” Geldiğimiz noktada yaşananları en iyi anlatan söz bu…
MURAT FEVZİ TANIRLI: YAPAY ZEKA SAĞLIKLI KURGULANMALI, HAKEM DAĞILIMI HOMOJEN OLMALI
4 büyüklerin maçlarında tecrübeliler erken yıpratılıyor. Kulüpler genç hakemleri istiyorsa ideal haftalar sezon başlarıdır. İkinci yarıda yarış alevlendiğinde gençleri zaten sık göremeyecekler. Bu nedenle yapay zeka sağlıklı kurgulanmalı, hakem dağılımı takımlar arasında homojen olmalı.