2018’den bu yana ekonomistlerin hesaplamalara doyamadığı bir döviz satışı söylemi mevcut. Hiç bir vakit tam manasıyla kabul edilmeyen bu satışlar, bilanço ve piyasa okumayı bilenlerin data hesaplamaları ile ortaya çıkarılmaya çalışıyor.
Yakın devirde 128 milyar ile başlayan tartışmalar kurların pik yapmasıyla 20 Aralık 2021’de alevlenirken, öncesi ve sonrasında da her daim gündem olmayı sürdürüyor.
BDDK tarafından cuma günü açıklanan TL kredi-döviz durumu bağına dair karar ile kurlarda görülen düşüşün de döviz satışları ile oluştuğu gerçeği yeniden tıpkı soruyu gündeme getiriyor: Kim satıyor?
Geçen yıl 29 Haziran’da dolar/TL kuru güne 8,6857 düzeyinden başlamıştı. Bugün, yani 29 Haziran 2022’de ise 16,6807 düzeyi görülüyor. 1 yılda yaklaşık yüzde 100 yükseliş demek oluyor.
20 Aralık 2021’de dolar/TL kuru 18,40 ile 12,61 düzeyleri ortasında dalgalanmıştı. Bir para ünitesi için çok yüksek bir oynaklık olan bu dalgalanma sonrası uzun mühlet 13,50-60 düzeylerinde yatay bir hareket görülmüş, evvel mart sonra mayıs aylarında yükseliş seyri izlenmişti.
Son olarak cuma günü BDDK kararı ile 17,38 düzeyine kadar yükselen kur, 16,88’e, pazartesi de 16,07 düzeyine kadar gerilemişti. Bugün de an prestijiyle 16,70 düzeyinden süreç görüyor. Cuma gününe nazaran geriledi lakin ya geçen yıla nazaran?
Dolarda kamudan satış savı sürüyor!
BDDK’nın cuma günü aldığı karar ile şirketlerin kimi koşulları sağlamaması halinde net döviz konumunda 15 milyon TL (yaklaşık 900 bin dolar) üzerinde bir varlık dahilinde TL kredi kullanımı yapılamayacak.
Bu karar ile şirketlerin döviz satışı yaptığı tezleri ile kurlarda düşüş görüldü. Bloomberg haberine nazaran ise kamu bu kararın düşüşte tesirli olduğunun görülmesi hedefiyle art kapı döviz satışlarına devam etti. 2 gün içinde 1 milyar dolarlık satışı yapıldığı argüman edildi.
pbs.twimg.com
Haberde, piyasa işlemcilerinin kamu satışı ve beklenenin tersine şirketlerin döviz alımına geçtiğini açıkladıklarını bunun da piyasada düşüş tesirini sınırladığını belirtti.
Merkez Bankası eski Başekonomisti Prof. Dr. Hakan Kara, BDDK kararının gerisinde TCMB’nin olduğunu düşündüğünü açıkladı????
twitter.com
İYİ Parti İktisat Siyasetler Lideri Prof. Dr. Bilge Yılmaz ise durumu bu halde açıklıyor????
twitter.com
“Yanlış soruna yanlış çözüm”
“Ekonomimizin en tehlikeli sorunu şu an döviz likidite sorunu”
“Tam karşıtı ülkeden ve sistemden dolar çıkışını hızlandıracak”
“Bundan sonra yalnızca Merkez Bankası’ndaki değil bankalardaki kullanılabilir döviz toplamını da dikkatle izlemek lazım. Orada da süratle bir likidite azalması görmek muhtemel”
“Geçen hafta prestijiyle bankacılık sisteminin 8 milyar dolar nakdi, yurt dışında da 22 milyar doları var. Lakin o 22 milyarın kıymetli bir kısmı halihazırda kullanılabilir bir durumda değil”
Dr. Murat Kubilay da rezerv, döviz, faiz sıkışmışlığı tablosunu şu biçimde çiziyor ???? “Döviz kurunda Aralık 2021’de olduğu üzere iktisat idaresinin yanlışlı açıklamalarıyla oluşturulmuş bir köpük yok”
twitter.com
“Gelelim bundan sonra neler olabileceğine. TL cinsi krediye muhtaç firmalar, şayet döviz varlıkları yeni hududu az ölçüde aşıyorsa bu dövizi süratlice bozacaklardır”
“Asıl sıkıntı; karlı olduğu için krediyle işletme sermayesine gereksinim duymayan, döviz varlığı bulunan, hükumete güvenmeyip bu uygulamayı gelecekteki daha önemli sermaye kısıtlamaları için birinci adım gören büyük firmalardan gelecek. Bu firmalar yatırımı kesecekler”
“Olur da şirketler KKM’ye döviz dönüşümü için katılırlarsa, işte bu halde bir nebze dış ticaret açığına ek kaynak sağlanmış olur, lakin o kadar. Ama yüksek güç fiyatları ve Türkiye’nin yapısal dış açığı sürdüğü surece, ani duruş olmadan dövizde aktif denetim sağlanamaz”
“İktidar açıkça “halkı bir arada sömüreceksek bu nizamın devamı için siz de elinizi taşın altına koyacaksınız” diyor. Temelinde en çok siyasi sonuçlar hayatımızı etkileyecek. Türkiye hem siyasi hem de iktisadi olarak 1980 sonrasının en kritik 6 ayına giriyor”
