ABD’nin New York kentinde açık havada kurulan aşı merkezlerinde beşerler maymun çiçeği aşısı olmak için kalabalık oluşturdu.
Maymun çiçeği aşısı için açılan randevu web sitesi yoğunluk nedeniyle çöktü.
MAYMUN ÇİÇEĞİ NASIL ORTAYA ÇIKTI?
Virüs birinci olarak 1958’de çiçek hastalığına emsal semptomlar gösteren bir maymun üzerinde yapılan araştırmayla ortaya çıktı. 1970’te, Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde birinci sefer bir beşerde görüldü. Akabinde olay sayıları az da olsa 11 Afrika ülkesine yayıldı.
Takvimler 2003’ü gösterdiğinde hastalık birinci kere Afrika kıtası dışına çıkarak Amerika Birleşik Devletleri’nde görüldü. Toplam 81 hadise rapor edilse de hiçbiri vefatla sonuçlanmadı. Virüs 2017’de ise bu kere Nijerya’da ortaya çıktı. Son maymun çiçeği hadiselerinin görülmesinden yaklaşık 40 yıl sonra, ülke en büyük olay sayısını gördü.
HASTALIK NASIL BULAŞIYOR?
İnsanlara çoğunlukla kemirgenler ve primatlar üzere yabanî hayvanlardan bulaşıyor. Lakin cilt lezyonları, beden sıvıları, teneffüs damlacıkları yoluyla ve enfekte olan bireylerin havlu, nevresim ve giysileriyle beşerden beşere da bulaşabiliyor. Yetersiz pişmiş et ve enfekte hayvanların hayvansal eserlerini yemek de tekrar hastalığın bulaşması için bir risk faktörü. Anneden fetüse plasenta yoluyla da bulaşabildiği söz ediliyor.
BELİRTİLERİ NELER?
Kuluçka mühleti 5 ila 21 gün ortasında değişebiliyor. Hastalığın başlangıç devrinde ateş, baş ağrısı, şişlik, sırt ağrısı, kas ağrıları ve genel halsizlik görülüyor. Bu devir çoklukla 5 güne kadar sürüyor. Ateşin ortaya çıkmasından sonraki 1 ila 3 gün içinde deri döküntüsü başlıyor. Yüz, el, kol, ayak ve bacaklarda daha fazla ölçüde görülüyor. Bilhassa yüzde başlayıp avuç içlerini ve ayak tabanlarını etkiliyor.
NASIL SEYREDİYOR?
Semptomlar 2-4 hafta sürüyor, sonra zaten azalıyor. Lakin kimi durumlarda hastalık daha ağır seyredebiliyor. On olaydan birinde ölümcül sonuçlara yol açabiliyor.