İZMİR- Hayat pahalılığı ve ekonomik krizin giderek derinleştiği Türkiye’de, günden güne artan artırımlardan kuruyemiş fiyatları da etkilendi. Karışık çerezin ortalama fiyatı içeriğine nazaran değişirken, içerisinde uygun fiyatlı kuruyemişler bulunan karışık çerezin 260 TL’den başladığı görüldü. Yeniden içeriğe nazaran bu fiyat nazaran bu fiyat 600 TL’ye kadar çıkabiliyor. Fiyatların geneline bakıldığında ise 4 kişilik bir aile için ortalama çerez fiyatı 150 ile 400 TL ortasında değişiyor. Ortalama fiyatların durumu nedeniyle yılbaşı gecelerinin vazgeçilmez atıştırmalığı kuruyemiş, bu yıl beklenen ilgiyi görmedi. Her yıl yılbaşı alışverişlerinin odağı olan ve binlerce insanın ziyaret ettiği Kemeraltı Çarşısı’ndaki tezgahlarda da geçtiğimiz yıllara nazaran bir sessizlik hakim. Dükkanların önündeki kuyruklar ise eskisi kadar uzun değil.
Meyve fiyatlarında da durum çok farklı değil. Yıl içerisinde en çok zamanlanan meyve ise kış aylarının vazgeçilmezi mandalina oldu. Geçtiğimiz kasım ayında kilosu 15 TL’den satılan mandalina yüzde 233’lük artışla 50 TL’ye yükseldi. Kemeraltı Çarşısı içerisinde bulunan Havra Sokağı’ndaki tezgahlarda da portakal ve mandalina için ortalama fiyat 35 ile 50 TL ortasında değişiyor.
‘ENFLASYON TESİRLİ OLDU’
Esnafa nazaran sokaklarda “kuru kalabalık” kelam konusu. Alım gücünün düşmesine dikkat çeken bir çarşı esnafı, “Kuruyemişçilerin takvimsel olarak kıymetli saydığı günler bayramlar ve yılbaşı. Yılbaşı öncesi de tıpkı bayram arifesi üzere ağır iş yaptığımız günlerdi. Artık son 1-2 yılbaşıdır bu kesildi. Yılbaşından evvel kurulan pazarlar da bunda tesirli. Beşerler pazardan alışveriş yapmayı tercih ediyorlar. Lakin ne olduğu belirli olmayan kontrolsüz eserler de alabiliyorlar. Dükkanlara kontrol yapılıyor fakat pazarlarda bu yok. Lakin beşerler uygun fiyatlı olduğu için oraya yöneliyor. Öbür yandan enflasyon tesirli. Kirasını sıkıntı ödeyen adam yalnızca yılbaşı diye kuruyemiş, çerez almaktan geri duruyor. Alanların çoğunluğu da kredi kartına yükleniyor” dedi.
‘KURUYEMİŞ TEKELLERİ…’
Bir diğer esnaf ise kuruyemiş satan zincir marketlerin küçük esnafı olumsuz etkilediğini lisana getirerek, “Satışların düşmesinde kuruyemiş monopolleri de tesirli. Üretici köylüden yüksek tonajlı mal çekip üstüne yalnızca kavurup fahiş fiyatla toptancı olarak bizim üzere küçük esnaflara veriyorlar. Evvel piyasayı bu formda yükseltiyorlar daha sonra bu türlü özel günlerde açtıkları perakende satış noktalarında yükselttikleri piyasa fiyatının altında eserler satarak bizim işimizi etkiliyorlar. Bakın birçok kuruyemiş satan zincir marketin önünde kuyruk var. Oralarda kuyruk oluşurken küçük esnaflar sinek avlıyor” diye konuştu.
Kurukahveciler ve Kuruyemişçiler Esnaf Odası Başkanı İlyas Gönen
‘GEÇEN SENE 1 KİLO ALAN BU SENE YARIM KİLO ALIYOR’
Gazete Duvar’a konuşan Kurukahveciler ve Kuruyemişçiler Esnaf Odası Başkanı İlyas Gönen, “Geçen yıllara göre fiyatların artmasından ve ekonomik şartlardan işlerde düşüş kelam konusu. Geçen sene 1 kilo alan bu sene yarım kilo alıyor, yarım kilo alan 250 gram almayı tercih ediyor. Herkes gücü kadar almaya başladı. Ekonomik şartların getirdiği koşullardan ötürü alamıyor. Herkes konutunda geçirmeye yöneliyor ancak yeniden de satışlarda düşüş var. Esnafın eski hali kalmadı” dedi. Zincir marketlerin ve pazarların tesirine de değinen Gönen, “Hipermarketlerde kuyruk var. Hepimiz görüyoruz. Hipermarketlerin bu kadar çok olduğu yerde küçük esnaf nasıl iş yapacak. Esnaf olarak bizler yüzde 99 kart, yüzde 1 peşin parayla çalışıyoruz. Oralarda fiyatlı olan ambalaj, poşet üzere eserler üstelik bizde fiyatsız. Bunun yanında tağşişli mallar da çıktı” sözlerini kullandı. Yetkililere davette bulunan Gönen, “Yeni yılda esnafa hoş yaptırımlar uygulanmasını ve muştular verilmesini bekliyoruz. Bizi yönetenler de bizi biliyor. Biz de onlardan müjde bekliyoruz. Duvara çarpmayalım” dedi.